Ondanks dat organisaties continu strategische keuzes maken, is er vaak een jaarlijks moment dat het belang van strategie extra aandacht krijgt. In deze afgebakende periode worden de plannen voor het komende jaar gebouwd. De lange-termijn visie wordt aangescherpt en de organisatie probeert de visie terug te brengen naar jaardoelen. Het overkoepelende doel voor veel organisaties is groei. Dat hoeft niet altijd meer geld te betekenen, maar kan ook meer stabiliteit of juist ontwikkeling zijn.

Het belang van strategie
Het belang van strategie is voor organisaties duidelijk. Het geeft richting aan een organisatie, zorgt dat er heldere kaders zijn voor het maken van keuzes en helpt in het bepalen van de succes factoren voor groei. Strategie is een veel besproken onderwerp in organisaties en helaas wordt er regelmatig door medewerkers over geklaagd:

“We doen maar wat” “We hebben geen visie” “We kiezen altijd voor geld”.

Allemaal opmerkingen die iets zeggen over de mate van strategie. Soms inhoudelijk, soms over transparantie en vaak over de impact op dagelijkse basis. Als management de strategie niet deelt, is het voor medewerkers namelijk extra lastig om keuzes te begrijpen. Los van strategische transparantie is het maken van strategische keuzes een lastige uitdaging. Strategie heeft een dagelijkse impact op een organisatie. Sommige keuzes worden dagelijks ervaren en sommige keuzes hebben op lange termijn een effect. Dit effect geeft aan dat strategie een cruciale rol in elke organisatie speelt.

Daarom gaan we in op een aantal vragen, zoals wat is strategie eigenlijk? Waar komt het vandaan? Welke componenten van strategie zijn belangrijk voor organisaties? 

Afkomst strategie

Het concept van strategie is ontstaan in oorlogvoering. Gedurende de jaren is dit concept aangepast naar de kunst van het zakendoen. Historisch gezien draait strategie om het vinden van een manier om te overwinnen. In het kort overwint een generaal wanneer hij/zij bewust is van de troepen, de vijand, het landschap en de bewegingen die plaatsvinden.

Volgens het boek “the art of war” weegt een goede generaal continue alle mogelijke opties af en neemt deze keuzes die voor het beste effect op lange termijn zorgen. Soms helpt het om een veldslag te verliezen zodat je later de oorlog kan winnen. De generaal maakt gebruik van alle mogelijke componenten om het leger te laten overwinnen. Rechtstreekse confrontatie wordt zo veel mogelijk vermeden om te overwinnen zonder een veldslag.

Uiteindelijk draait het belang van strategie om het vinden van een pad die leidt tot succes. Elke organisatie bouwt een eigen strategie die geënt is op het behalen van de vastgestelde doelen. De strategie is dus het pad dat je bewandelt naar groei.

Componenten strategie

Als organisatie kan je strategie op verschillende manieren benaderen. De interne en externe componenten van iedere organisatie vormen de richting van een organisatie. Strategie bestaat uit het combineren van de volgende verschillende aspecten:

  • Extern: marktwerking, productontwikkeling, klantwens, trends, macro economisch, etc
  • Intern: professionalisering, digitalisering, ontwikkeling, personeel, krachten, zwaktes, etc.

Vaak zijn organisaties geneigd om de externe componenten op de voet te volgen. Over het algemeen een begrijpelijke keus aangezien een organisatie financieel en commercieel afhankelijk is van deze ontwikkelingen. Wat er in de markt, bij je klanten en de concurrentie gebeurt hoort een zeer sterke rol te spelen in het bepalen van de organisatie richting.

Echter er zit een valkuil in een verkeerde balans tussen externe en interne focus. De organisatie die zich onvoldoende bewust is van de eigen krachten, zwaktes en groei ontwikkeling heeft een grote kans op het maken van verkeerde keuzes. Deze focus valkuil resulteert in sterke groeipijnen waardoor een organisatie op de lange termijn te veel druk ervaart en onvoldoende interne groei ervaart. De groei wordt gemanaged door het harde werken van mensen en niet altijd door de juiste keuzes en ontwikkelingen.

Het is niet heel gek om te denken dat dit de reden is achter het ontstaan van de SWOT-analyse.

 Organisatie identiteit en strategie

Ondanks dat het onbekend is waar de SWOT daadwerkelijk is ontstaan, is het niet gek om te bedenken dat dit uit de militaire geschiedenis komt. Net als een generaal, moet je als manager goed op de hoogte zijn van alle krachten, zwaktes, mogelijkheden en bedreigen. Sterker nog, Sun Tzu zegt dat de generaal die de vijand én zichzelf volledig kent overwint. Toch speelt een SWOT in weinig bedrijven een actieve rol. Kennen organisaties zichzelf dan wel echt goed? En is de SWOT zoals we die kennen wel voldoende voor het kennen van een (groeiende) organisatie?

De identiteit van een organisatie echt kennen en begrijpen wordt steeds lastiger. Dat komt omdat een organisatie continue groeit waardoor managers al snel het zicht op het geheel verliezen. Verschillende culturen, generaties, overtuigingen en geloven beïnvloeden dit beeld. De mensen in een organisatie worden minder uitgesproken, want politiek begint een rol te spelen. De mensen vertonen groepsgedrag en er wordt vaker getwijfeld aan het leiderschap. Het resultaat is dat organisaties zichzelf niet meer goed kennen. De oplossing voor veel organisaties is het projecteren van de kernwaarden op de muren, het adopteren van een nieuwe werkwijze (agile, lean, etc) of het organiseren van lunches met de CEO. Deze stappen zijn op zichzelf niet slecht, maar de vraag is of ze passen bij het probleem van een organisatie.

Zorgen dat je de organisatie tot in de haarvaten kent en deze identiteit weet te matchen aan de ontwikkelingen van de buitenwereld is de belangrijkste rol van iedere manager. Dat is het belang van strategie.

Benieuwd naar de rol die strategie speelt in de organisatie? Neem contact met ons op om jouw organisatie DNA in kaart te brengen.