Wat is organisatiestructuur?

Bij elk bedrijf speelt organisatiestructuur een belangrijke en afwisselende rol. Start-ups proberen moderne structuren te implementeren. Scale-ups zoeken naar een structuur om verbetering te realiseren en grote bedrijven in de flow fase zoeken juist naar een manier om flexibel te blijven. Voor die laatste categorie zijn termen als lean, agile of design thinking ontwikkeld. Maar wat is een goede organisatiestructuur?

Soms werkt het verhelderend om te beginnen bij de van Dale. In de van Dale is structuur als volgt omschreven:

Struc·tuur (de; v; meervoud: structuren) Manier waarop een samengesteld geheel is opgebouwd. Een duidelijk voorbeeld van een samengesteld geheel is taal. De opbouw van taal wordt heel helder uitgelegd in grammatica. Grammatica is dus de structuur achter taal.

Hiërarchie

Hiërarchie is voor een organisatie wat grammatica is voor taal. Daarom wordt in management hiërarchie vaak gezien als structuur. In veel bedrijven speelt het organogram dan ook een centrale rol wanneer organisatiestructuur wordt omschreven. Het geeft duidelijk weer wie waar verantwoordelijkheid of beslissingsrecht voor draagt. Het is waar veel Start-ups naar zoeken en veel grote bedrijven juist verandering in aan willen brengen.

Hiërarchie geeft de mensen in een organisatie dus duidelijkheid. Maar volgens velen ontneemt het werknemers ook hun gevoel van verantwoordelijkheid en het kan tot een hokjes cultuur zorgen. Is hiërarchie dan slecht? Zeker niet. Hiërarchie geeft mensen duidelijkheid en het kan teamwerk stimuleren. Het kan focus geven in een veranderende wereld. Het creëert specialismen waardoor mensen beter in hun werk worden en dus meer voldoening halen uit hun werk.

Dit kan het resultaat van hiërarchie zijn. De voorwaarde is wel dat het past bij de rest van je organisatie. Maar wat bepaalt hoe de structuur in een organisatie is opgebouwd en ingevoerd? Wat zorgt ervoor of de mensen in een organisatie die structuur ook echt naleven?

Systemen
Meer vragen om een vraag te beantwoorden, lekker. Maar het helpt wel om te komen bij de kern van structuur voor een organisatie. Processen zijn opgebouwd uit systemen, hoe onzichtbaar ze soms ook zijn. Systemen zijn cruciale bouwstenen in een organisatie. Ze vormen de processen die zorgen dat bijvoorbeeld een bedrijf of overheid ook daadwerkelijk output hebben. Veel Scale-ups zoeken naar systemen om structuur aan te brengen in hun processen.

Organisatiestructuur is een opsomming van de hiërarchie en de systemen daarbinnen. Voor iedere organisatie zijn beide verschillend georganiseerd. Er is ook geen gouden vorm die altijd tot succes leidt. Het is onderdeel van jouw organisatie DNA en is dan ook uniek.

Wat kan je met organisatiestructuur?

Maar wat kun of moet je daar dan mee? Het is vooral belangrijk om als organisatie helder te hebben welke structuur er gehanteerd wordt binnen het bedrijf. En het is belangrijk dat iedereen binnen de organisatie helder begrijpt hoe die structuur werkt. Structuur helder begrijpen zorgt voor een duidelijke richting.

Wanneer mensen taal gebruiken zonder dat er duidelijkheid is over grammatica, dan verandert het taalgebruik in verschillende regio’s snel. De ene regio stopt met het gebruik van voorzetsels. Een andere regio laat de persoonlijke voornaamwoorden zitten. Over een verloop van tijd zullen die regio’s niet meer met elkaar kunnen communiceren.

Wanneer binnen een organisatie de hiërarchie of systemen niet helder zijn, gebeurd precies hetzelfde. Mensen begrijpen elkaar niet goed, processen lijken niet meer helder. Daarom is een organisatiestructuur zo ongelofelijk belangrijk.

Is er een ultieme organisatiestructuur?

Het korte antwoord is nee. Elke organisatie heeft een eigen structuur nodig die in dienst staat van de cultuur, zingeving en strategie en ondersteund wordt met de communicatie. Wanneer structuur goed geïmplementeerd is, geeft dit een bijzonder resultaat. Hard werken wordt slim werken. Mensen krijgen de ruimte om te werken aan complexere taken. Teams worden niet te groot waardoor de cultuur natuurlijker groeit. Meer mensen krijgen de mogelijkheid om door te groeien binnen het bedrijf. Repetitief werk wordt aan banden gelegd en winst en geluk groeien gezamenlijk.

In veel organisaties wordt structuur echter met de verkeerde overtuiging geïntroduceerd. Dan zorgt het voor lagen, minder verantwoordelijkheid en minder gelukkige mensen. De werknemers worden gereduceerd tot schakels in een proces. De cultuur wordt in gedragsregels vastgelegd en afdelingen praten niet of nauwelijks met elkaar.

Hoe leer je organisatiestructuur kennen?

Behoefte om jouw organisatiestructuur bloot te leggen? Onze DNA Scan legt niet alleen de structuur bloot, het geeft ook weer hoe (on)duidelijk het is voor de mensen in jouw organisatie en hoe het de rest van je organisatie, zoals communicatie, strategie, cultuur, etc beïnvloed. Neem contact met ons op om jouw organisatie DNA in kaart te brengen.