Wat is leiderschap?

Of een bedrijf nu wel of geen officiële hiërarchie heeft, leiderschap is altijd aanwezig. De situatie, fase en cultuur van een organisatie bepalen welk type leider het beste tot haar of zijn recht komt. Het is de verantwoordelijkheid van de leider om er vervolgens een succes van te maken.

Wat is goed leiderschap?

Op Social Media is er een duidelijke boodschap wanneer iemand een goede of slechte leider is. In sommige generaties leeft de overtuiging dat een leider zich kwetsbaar moet opstellen, goed hoort te luisteren, mee bouwt aan het team, sensitief is, mensen motiveert en het beste haalt uit de omgeving. Ondanks dat deze menselijke aanpak zeker succesvol kan zijn, is het ook een eendimensionale blik op leiderschap. Als je altijd sensitief bent in een sensitieve organisatie is het maken van een moeilijke keus in tijden van financiële onzekerheid vrijwel onmogelijk. Wanneer je als leider altijd mee werkt in een flexibele cultuur met uitvoerende mensen is het lastig om de richting van het bedrijf te bewaken.

De series van Netflix leren ons dat een leider niet altijd sensitief hoeft te zijn. Sterker nog, de leiders die anders zijn maar wel het resultaat weten te boeken vinden we vaak het leukst om naar te kijken. Thomas Shelby van Peaky Blinders of Captain Raymond Holt van Brooklyn nine-nine hebben beiden een eigen leiderschap stijl. Je kan twisten over de methodes van deze leiders, maar het resultaat is vergelijkbaar. De mensen waar ze mee samenwerken behalen hun doelen en groeien in hun capaciteiten. Tegelijkertijd groeit de organisatie waarin het team opereert.

En dat is het punt. Uiteindelijk heeft een leider verschillende verantwoordelijkheden die ervoor zorgen dat flexibiliteit nodig is om een organisatie tot succesvol te maken. Deze flexibiliteit haalt een leider uit de verschillende leiderschap stijlen en wordt beïnvloed door achtergrond, ontwikkeling, opvoeding, voorkeur, etc.

Welke stijlen van leiderschap zijn er?

Een leider begeleidt een organisatie flexibel, vanuit zijn of haar kracht, naar de volgende groeifase. Daar kunnen vier componenten voor ieder individu een rol in spelen:

• De Mens: heeft de verantwoordelijkheid om integer te handelen
• De Manager: heeft de verantwoordelijkheid om resultaat te boeken
• De Coach: heeft de verantwoordelijkheid om groei te stimuleren
• De Leider: heeft de verantwoordelijkheid om te motiveren

Elke leider heeft deze vier aspecten tot zijn of haar beschikking. Goed leiderschap is het vinden van de juiste balans tussen je eigen voorkeursstijl, je persoonlijke ontwikkeling, de behoefte van het team en de verwachting van de cultuur.

De Mens

Uiteindelijk is elke leider een mens. Ongeacht hoe pragmatisch een leider is, die menselijkheid vraagt om integriteit zodat iedere leider zichzelf aan het eind van een werkdag in de spiegel kan aankijken. De mens in een leider heeft behoefte aan verbinding en dit speelt een rol in het werk. De Mens luistert goed, bouwt een gemeenschap en maakt veelal beslissingen op basis van Consensus.

De Manager

Resultaat is een breed concept. Het hangt af van de strategie die een organisatie heeft uitgestippeld, maar de leider is ook verantwoordelijk voor het behalen van de organisatie doelen. Deze doelen realiseren is nodig om financieel gezond te blijven, waardoor de werknemers in een bedrijf de zekerheid ervaren dat ze de komende maanden genoeg geld kunnen verdienen. De Manager zet procedures in, bouwt een solide organisatiestructuur en beslist op basis van data.

De Coach

Sommige leiders coachen individuen en andere leiders coachen een organisatie in z’n geheel. Als leider heb je een verantwoordelijkheid om groei te stimuleren en iedere leider kent daarin een eigen aanpak. Groei stimuleren is nodig om te borgen dat de organisatie klaar is voor de veranderende wereld van vandaag en morgen. De Coach geeft het goede voorbeeld, bouwt een productieve werkomgeving en maakt beslissingen op basis van output.

De Leider

Ieder individu in een organisatie beweegt op een eigen tempo wat de snelheid van een gehele organisatie bepaalt. Deze snelheid kan een leider beïnvloeden door motivatie van de mensen te stimuleren. Vergroot de motivatie van mensen en ze werken harder en/of slimmer. De Leider schetst een visie, zorgt voor mogelijkheden en beslist op basis van intuïtie.

Welke stijl kies je als leider?

Een leider tapt op een geheel unieke manier in op deze vier componenten van leiderschap. Sommige leiders voelen zich het gemakkelijkst op de zeepkist terwijl ze de ‘troepen’ vooruit bewegen met motiverende speeches (Braveheart), terwijl andere leiders liever de data volgen en aan de hand hiervan pragmatische veranderingen doorvoert (Moneyball). Het type leiderschap waar een leider in excelleert is direct terug te leiden naar het type mens een leider is.

Een voorkeur van een leider is echter niet genoeg. Een leider kan zichzelf volledig ontwikkeld hebben op de Mens in zichzelf, maar geen ervaring hebben als Manager waardoor de resultaten niet behaald worden en de organisatie uiteindelijk failliet gaat. Als leider ben je dus verantwoordelijk om je op alle componenten te ontwikkelen waardoor je afhankelijk van de situatie, de status van het team en alle andere componenten jezelf kunt aanpassen.

De stijl die een leider kiest is dus flexibel. Er is geen ultieme stijl waarmee een leider altijd succesvol is.

Welk effect heeft leiderschap op een organisatie?

Begrijpen dat de ontwikkeling van een leider het leiderschap beïnvloed maakt veel duidelijk. Een leider wordt gevormd door persoonlijke, zakelijke en situationele ontwikkeling en neemt al deze facetten mee in het bepalen van de stijl die nodig is. Als leider kan je een verkeerde beslissingen nemen en nog altijd succesvol zijn. Terwijl een leider ook een goede beslissing kan nemen met desastreuze gevolgen. Dit ligt aan alle aspecten van een organisatie. De structuur, type mensen, cultuur, zingeving, etc spelen allemaal een rol. Pas als je weet hoe de organisatie in elkaar zit, kan je inschatten welk effect een beslissing gaat hebben.

De situatie van een organisatie heeft dus veel effect op het succes van een leider. Tegelijkertijd heeft het succes van een leider ook veel effect op de situatie van een organisatie. Inzien wanneer je als leider nodig of overbodig bent is daarom erg cruciaal. Niets is zo erg als een leider die te lang op een plek blijft zitten waardoor de organisatie stil komt te staan. Het totale plaatje in kaart brengen en de verschillende vormen van leiderschap inzetten om hier goed op in te spelen is cruciaal voor het succes van een organisatie.

Met onze DNA-scan brengen we het totale beeld in kaart waar het leiderschap mee kan spelen. Bovendien haalt de data boven tafel welke invloed het leiderschap op de gehele organisatie heeft. Hierdoor kan je als organisatie goed bepalen of het leiderschap past bij de behoefte van de organisatie.